Gdy wracam do filmów, które oglądałem dawno, dawno temu, nigdy nie mogę być pewien, czy nie spotka mnie rozczarowanie. Nawet najlepsze dzieła mogą po latach sporo stracić, zwłaszcza że filmy starzeją się szybciej niż książki. Mam na myśli jakość obrazu i dźwięku, ale też te wszystkie stare samochody, ubrania, fryzury... Gdy jednak film oferuje dużo więcej, niż wizualny blichtr, upływ czasu nie musi być problemem. Tak właśnie jest w przypadku "Skazy" Louisa Malle'a z 1992 roku. Gdy oglądałem ten film po raz pierwszy, był nowością, a ja bardzo młodym człowiekiem. Po latach "Skaza" zrobiła na mnie jeszcze większe wrażenie. Zapewne dlatego, że jest adresowana raczej do dojrzalszych widzów.

Ponadczasowy motyw destrukcyjnej namiętności Malle pokazał bardzo przekonująco na przykładzie brytyjskiego dyplomaty i tajemniczej femme fatale. Jeremy Irons nadawał się to takiej roli jak mało kto. Elegancki, wyciszony, opanowany, ale jednak równie wiarygodny w chwilach zupełnej utraty samokontroli. Taki bywał wcześniej, choćby w "Miłości Swanna", oraz później (w "Lolicie"). Mniej oczywistą kandydatką do roli mrocznej kusicielki była Juliette Binoche, bardziej pasująca do ról kobiet delikatnych i wrażliwych, dalekich od seksualnej brawury.

Jednak właśnie pozornie powściągliwa, zapięta pod szyję Binoche okazała się zaskakująco wiarygodna jako kobieta, która z łatwością kruszy mur mieszkańskiej moralności doktora Fleminga. Zakazany świat namiętnej, seksualnej przygody okazał się dla niego czymś niezwykle nowym i nieodparcie pociągającym - również dlatego, że ujawniły się jego deficyty emocjonalne, z jakich zapewne nawet nie zdawał sobie sprawy. Postać Anny pozostaje w tej relacji dużo bardziej enigmatyczna. Na dobrą sprawę zupełnie nie wiemy, dlaczego decyduje się na romans z ojcem swego narzeczonego. Bawi się? Mści? Eksperymentuje? Każda możliwość wchodzi w grę, co bardzo dobrze świadczy o filmie, skutecznie wymykającym się jednoznacznym interpretacjom.

Jedną z zalet "Skazy" jest mocne zakończenie, jakby przeniesione z antycznej tragedii. Nie odebrałem go jako moralizatorskiego, jako banalnej "kary za grzechy". W moim odczuciu finał "Skazy" więcej ma wspólnego z koncepcją fatum, oznaczającego nieprzewidywalność i nieuchronność ludzkiego losu, przed czym nie chroni żaden immunitet. W tym sensie film jest ponadczasowy i prawdziwy, a intrygujące role pary głównych bohaterów stanowią jego dodatkowy atut.

Więcej moich recenzji na blogu: http://nowerekomendacje.blogspot.com/